Toksyna botulinowa - kiedy, gdzie, jak, dla kogo?

Dr Piotr Lorens jest certyfikowanym specjalistą wykonującym zabiegi medycyny estetycznej. Jego zainteresowania zawodowe są bardzo mocno związane z stosowaniem toksyny botulinowej. Jego praca dyplomowa „Zmarszczki poprzeczne czoła w dobę po podaniu toksyny botulinowej typu A” uzyskała wyróżnienie i została opublikowana w czasopiśmie branżowym – Academy of Aesthetic and Anti-Aging Medicine. Dzisiaj opowiada o zasosowaniach toksyny botulinowej, możliwych powikłaniach i efektach.

Kurze łapki, lwia zmarszczka, zmarszczki poprzeczne czoła i wiele innych okolic...Najlepszym sposobem zapobiegania powstawaniu zmarszczek jest toksyna botulinowa. Ta substancja może je bowiem złagodzić, a u niektórych osób nawet zniwelować.

Preparat botuliny podany w mięśnie powoduje zablokowanie ich skurczu, co relaksuje ostrzykniętą okolicę i dzięki temu zmniejsza tworzenie się nowych zagięć skóry lub pogarszanie już istniejących. 

Toksyna botulinowa ma wiele zastosowań i jest bardzo popularna wśród pacjentów. W naszej klinice medycyny estetycznej w Krakowie wykonujemy rocznie około 2000 tego typu zabiegów i dzięki temu mamy bardzo duże doświadczenie w iniekcjach preparatów toksyny botulinowej. Pełna nazwa tego zabiegu to iniekcje toksyny (lub neurotoksyny) botulinowej. Ostatnio w literaturze przewija się też określenie neuromudulator w odniesieniu do preparatów zawierających botulinę.

Jakie są możliwe skutki uboczne?

Często Panie pytają, czy może być jakieś powikłanie po podaniu toksyny botulinowej?

Oczywiście każda interwencja z przerwaniem ciągłości skóry wiąże się z ryzykiem skutków ubocznych. W przypadku toksyny botulinowej są one w pełni odwracalne, ponieważ działanie neurotoksyny jest czasowe.

Do objawów niepożądanych należą:

• zaczerwienie, siniak w miejscu podaniu;
• objawy uczulenia w ostrzykiwanej okolicy (obrzęk, wysypka);
• przejściowy (1-2 dni) obrzęk pod okiem lub górnych powiek (zastój limfatyczny);
• zaburzenia widzenia, np. niewyraźne widzenie, podwójne widzenie (bardzo rzadki objaw wynikający z przejściowego osłabienia mięśni gałki ocznej, ustępuje do 4 tyg.);
• ból głowy (pojawia się kilka godzin po zabiegu, na ogół jednorazowy epizod, rzadko kilkudniowy);
• przejściowe uczucie mrowienia czy drżenia mięśni;
• nasilenie zmarszczek pod dolną powieką (u niektórych osób można temu zapobiec, podając preparat pod dolną powieką, śródskórnie w niewielkiej ilości); 
• opadnięcie powieki (ptoza);
• przejściowe zaburzenie wydzielania łez;
• uczucie obecności opaski na czole (najczęściej ustępuje po kilku dniach);
• nadmierne uniesienie jednej lub oby brwi (objaw Mefisto, Jacka Nicholsona) – łatwe do skorygowania.

Szczególnym powikłaniem i najbardziej nieprzyjemnym dla pacjentek/pacjentów jest obniżenie brwi (objaw zmęczonych oczu). Objaw ten może mieć różne nasilenie. Może być odczuwany tylko jako uczucie ciężkości. Rzadziej występuje widoczne obniżenie obu brwi lub tylko jednej lub opadnięcie (wygląd twarzy przypominający mopsa). Objaw ten mija po 2-4 tygodniach, ale może zniechęcać do toksyny botulinowej. W razie wystąpienia tego objawu warto jest skontaktować się z lekarzem wykonującym zabieg, aby ustalić sposób i dawkę preparatu na kolejny zabieg. Należy pamiętać, że opadnięcie jest działaniem niepożądanym, którego nie można przewidzieć i może wystąpić nawet u osób, które mają już ustalone swoje optymalne dawki.

W naszej klinice medycyny estetycznej w Krakowie zabieg podania toksyny botulinowej wykonują tylko doświadczeni lekarze, co jest zgodne z polskim prawem. Zabieg powinien być wykonywany przez lekarza medycyny estetycznej, co ogranicza ryzyko powikłań, a w razie ich wystąpienia uzyskanie pomocy będzie prostsze.

Jak długo utrzymuje się efekt?

Ładny, estetyczny efekt podania toksyny botulinowej nie będzie trwał wiecznie. Po podaniu preparatu pełne działanie uzyskujemy po około 2-3 tygodniach. Wtedy też oceniamy skuteczność. Skuteczność określa się na podstawie stopnia zahamowania pracy mięśni. Efektem jest wygładzenie zmarszczek mimicznych i linii (np. na czole czy wokół oczu).

W naszej klinice w Krakowie zachęcamy pacjentki do kontaktu z nami, również w formie konsultacji (zawsze bezpłatnej) po 2-3 tygodniach celem oceny zabiegu i ewentualnego zaplanowania dawki na kolejne podanie. Po około 3 miesiącach efekt podania leku zaczyna stopniowo zanikać, a tempo tego procesu jest bardzo różne u poszczególnych osób i zależy od wielu czynników taki jak dawka, czynniki zewnętrzne (np. słońce) czy osobnicze cechy warunkujące krótszy efekt.