Odmładzanie pochwy – kto, jak, gdzie i dlaczego

Dr n. med. Tomasz Basta to specjalista ginekologii i położnictwa, a także ginekologii estetycznej i plastycznej; pełni funkcję wiceprezesa Polskiego Towarzystwa Ginekologii Plastycznej i Rekonstrukcyjnej (PTGPiR). Prowadzi prywatny gabinet ginekologiczny Intima Clinic w Krakowie. W wywiadzie odpowiada na pytania dotyczące innowacyjnych zabiegów rewitalizacji pochwy z wykorzystaniem nowoczesnych technologii.

Czym jest zabieg odmładzania (rewitalizacji) pochwy?

Uważam, że określenie „odmładzanie pochwy” jest mało precyzyjne i zbyt ogólnikowe. Wyróżniamy tu bowiem zabiegi: obkurczania i ujędrniania pochwy, leczenia atrofii pochwy, leczenia zmian o charakterze liszaja. Wszystkie tego typu zabiegi są wykonywane w ramach tej samej procedury, ale z zastosowaniem różnych energii urządzenia.

Czy zabieg obkurczania i ujędrniania pochwy można wykonać jedynie przy wykorzystaniu technologii laserowej, czy wykorzystywane są też inne technologie, takie jak radiofrekwencja czy HIFU?

Oczywiście wszystkie powyższe procedury możemy wykonać każdym urządzeniem typu energy based device (np. HIFU, laser, radiofrekwencja), które zostało dopuszczone do zastosowań medycznych i uzyskało certyfikat unijny. W mojej ocenie najskuteczniejszym z nich jest zabieg HIFU, co potwierdziliśmy w badaniach naukowych przeprowadzanych w Intima Clinic we współpracy z Kliniką Ginekologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ta technologia ma najgłębsze oddziaływanie na tkankę, co nie oznacza jednak, że całkowicie wyparła zastosowania laseroterapii czy radiofrekwencj. Uważam, że do leczenia atrofii śluzówki pochwy laser nadal jest najlepszy.

Kogo uznalibyśmy za idealną kandydatkę do obkurczania i ujędrniania pochwy?

Idealną kandydatką do zabiegu obkurczania i ujędrniania pochwy z użyciem HIFU są kobiety, które mają problemy takie jak:

• zbyt mocno rozciągnięta śluzówka pochwy, np. w wyniku porodów;
• zaburzeniami o charakterze kolagenoz, które powodują zwiotczenie tkanek;
• zwiotczenie tkanki łącznej wynikającej z naturalnych procesów starzenia się (człowiek traci z wiekiem około 1% kolagenu rocznie);
• zespół VRS – czyli zespół rozluźnienia pochwy;
• przed lub po zabiegu waginoplastyki, co pozwala uelastycznić i ujędrnić pozostałą część śluzówki pochwy;
• wysiłkowe nietrzymanie moczu w małym stopniu nasilenia.

Natomiast zabiegi z zastosowaniem lasera lub radiofrekwencji najlepiej sprawdzą się przy:

• atrofii pochwy – czyli zanikowym ścieńczeniem śluzówki pochwy i suchością w okresie około menopauzalnym lub postmenopauzalnym;
• liszaju pochwy lub warg sromowych, czyli zaburzenia z grupy chorób autoimmunologicznych.

Do jakiego specjalisty udać się na zabieg obkurczania i ujędrniania pochwy?

Na zabieg obkurczania i ujędrniania pochwy, jak również leczenia atrofii pochwy należy zdecydowanie udać się do ginekologa, który specjalizuje się w tego typu zabiegach i wykonuje je na co dzień. Doświadczenie i wiedza mają tu kluczowe znaczenie.

Jak przygotować się do zabiegu obkurczania i ujędrniania pochwy? Jakie badania są niezbędne i jakie są przeciwwskazania?

W ramach przygotowania do tego typu zabiegów należy wykonać wymaz z pochwy i cytologię.

Do przeciwwskazań możemy zaliczyć:

• miesiączkę lub inne krwawienie z dróg rodnych;
• ciążę;
• infekcje intymne;
• infekcje organizmu;
• nieprawidłowe wyniki cytologii;
• przyjmowanie niektórych leków (sterydy, retinoidy);
• nowotwory;
• niewyrównaną cukrzycę;
• zaburzenia krzepnięcia krwi.

Czy obkurczanie i ujędrnianie pochwy jest interwencją bolesną?

Wszystkie powyższe procedury sprawiają uczucie dyskomfortu, a czasem bólu o umiarkowanym stopniu nasilenia, który jest odczuwalny tylko w okolicy przedsionka pochwy i trwa ok. 5-8 min. Pozostała część zabiegu (ok. 25 min) jest bezbolesna. Należy też zaznaczyć, że mniejsze dolegliwości bólowe odczuwają panie zaraz po miesiączce, a same dolegliwości o charakterze kłucia i/lub ciepła są osobniczo zmienne

Jak długo trwa zabieg obkurczania i ujędrniania pochwy i jak przebiega?

Zabiegi mające na celu obkurczanie i ujędrnianie pochwy trwają od 30 do 40 minut i są wykonywane na fotelu ginekologicznym po wcześniejszym przygotowaniu pochwy. Wcześniej na wizycie konsultacyjnej warto sprawdzić grubość śluzówki pochwy i jej trofizm w celu dobrania najlepszych parametrów zabiegowych.

Czy po procedurze pacjentka może udać się do domu?

Tak, po skończonym zabiegu pacjentka nie odczuwa dolegliwości i może wrócić do obowiązków dnia codziennego. Warto stosować dodatkowo preparaty dopochwowe z kwasem hialuronowym, estrogenem i probiotykami. Przez okres 7-14 dni zachować wstrzemięźliwość seksualną oraz unikać kąpieli, dźwigania i większego wysiłku fizycznego.

Jakie objawy mogą wystąpić w czasie rekonwalescencji i jak długo mogą się utrzymywać?

Najczęściej przez okres do 2 tygodni może sączyć się treść surowicza z pochwy, może dojść do łuszczenia się powierzchownej warstwy śluzówki w postaci białych płatów śluzówki. Tuż po zabiegu, przez okres 2 dni, może wystąpić nieznaczne podwyższenie temperatury ciała ze względu na miejscowy stan zapalny .

Jakich zaleceń pozabiegowych należy przestrzegać?

Przez okres 2 tygodni pacjentka nie powinno kąpać się w wannie i innych zbiornikach wodnych, nie można też korzystać z sauny oraz należy zrezygnować ze stosowania tamponów menstruacyjnych. Przez miesiąc warto zażywać kolagen i globulki dopochwowe z kwasem hialuronowym.

Jakie efekty możemy osiągnąć i jak długo należy na nie czekać?

Końcowe efekty tych zabiegów możemy oceniać po 3 miesiącach, ale pierwsze powinny być odczuwalne już po 2 tygodniach. Przez ten czas śluzówka pochwy staje się bardziej elastyczna i grubsza, mocniej ukrwiona, przez co poprawiają się również doznania podczas współżycia. W tkankę wbudowywuje się nowy kolagen i włókna elastyny, a istniejące ulegają obkurczeniu.

U pań w okresie menopauzalnym najlepsze rezultaty można osiągnąć w połączeniu z hormonalną terapią zastępczą. W nielicznych przypadkach znacznego rozluźnienia pochwy możliwe jest powtórzenie zabiegu.

Efektem zabiegu jest zmniejszenie średnicy pochwy, nawilżenie błony śluzowej pochwy i wzrost jej napięcia, zwiększenie elastyczności mięśni pochwy, regeneracja błony śluzowej oraz złagodzenie lub redukcja objawów wysiłkowego nietrzymania moczu.