Liposukcja, odsysanie tłuszczu

Czym jest liposukcja?

Liposukcja jest zabiegiem, który polega na rozbiciu i usunięciu określonych zbytecznych zasobów podskórnej tkanki  tłuszczowej w celu korygowania konturów i kształtów jednego lub kilku miejsc ciała. Usunięcie tłuszczu odbywa się za pomocą specjanej metalowej  kaniuli, która wężem połączona jest z przyządem wytwarzającym podciśnienie i odsysającym zbyteczny tłuszcz z problematycznych partii ciała.

Odsysająca kaniula jest wprowadzana do ciała za pomocą krótkich, maksymalnie kilkucentymetrowych nacięć, które w większości przypadkow są wykonywane w naturalnych zagięciach skóry tak by po zagojeniu się, były jak najmniej widoczne. Metoda ta może być wykorzystywana w celu modelowania przede wszystkim: brzucha, boków, pośladków, ud, kolan, górnych części ramion, brody, policzków i szyi. Liposukcja jest wskazana w przypadku chęci usunięcia zasobów tłuszczowych z tzw. problematycznych  partii ciała, z których pozbycie się ich nie jest możliwe innymi metodami np. ćwiczeniami czy dietą. Podkreślić należy, że liposukcja nie jest polecana u pacjentów ze znaczną nadwagą czy otyłością.

Metody liposukcji

Są dwie podstawowe  metody liposukcji: sucha i mokra (różnicą jest użycie płynów podczas zabiegu). W zależności od typu urządzenia i kaniuli, możemy też liposukcę podzielić na klasyczną,  wibracyjną, ultradźwiękową, i laserową. Niezależnie od typu, wszystkie metody zabiegowe polegają na odessaniu rozbitej tkanki tłuszczowej za pomocą cienkiej rurki zwanej kaniulą. Kaniula wprowadzona jest pod skórę a wykorzystując podciśnienie umożliwia usunięcie nadmiernego, zbytecznego tłuszczu. Poszczególne  metody zabiegowe i typy znieczulenia mogą  być łączone. Efekt końcowy jest zależny od wielu czynników m.inn.: od obszaru odsysanego tłuszczu, wyboru techniki operacyjnej i znieczulenia, oraz od umiejętności i doświadcznia chirurga.   

Liposukcja klasyczna

Metoda sucha: Przy tej metodzie nie dochodzi do wstrzykiwania pod tkankę tłuszczową płynu - stąd też nazwa. Technika ta wymaga użycia wyższego podciśnienia, czego efektem może być większa strata krwii, uszkodzenia tkanek a w konsekwencji wyraźniejsze nierówności na skórze. Obecnie metoda ta uważana jest za przestarzałą i stosowana jest rzadko.

Metody mokre: Polegają na wstrzykiwaniu do warstwy podskórnej płynu. Poszczególne metody mokre różnią się od siebie w zależności od składu i ilości użytej cieczy. Roztwór składa się z płynu fizjologicznego (chlorek sodu), adrenaliny (związek powodujący obkurczanie się naczyń krwionośnych), oraz w niektórych przypadkach z anestetyków. Metoda ta umożliwia prostsze usunięcie tłuszczu bez zbytecznej utraty krwii natomiast zawarte  anestetyki działają znieczulająco i przeciwbólowo w trakcie i po operacji. Wstrzyknięty płyn pomaga także minimalizować  ilość wysięków po operacji.

Liposukcja wibracyjna - PAL (Power - assisted liposuction)

Metoda ta charakteryzuje się zastosowaniem wibracyjnej kaniuli, która porusza się delikatnymi ruchami w zasięgu 0,5 - 1 mm. w przód i w tył. Kaniula połączona jest z urządzeniem wytwarzającym niezbędną energię.  Jest to metoda pozwalająca na łatwiejsze przeniknięcie takanki tłuszczowej w częściach ciała zawierających większą ilość tkanki łącznej jak np. pośladki czy plecy. W efekcie końcowym odsysana powierzchnia jest bardziej regularna-miejsce przejścia odessanego a nieodessanego obszaru jest bardziej  gładkie. Metoda ta stosowana też jest przy powtórnych zabiegach liposukcji. Kliniki najczęściej wykorzystują tu urządzenie Vacuson LP 60, które składa się z wibracyjnej kaniuli, części filtrującej  roztwór oraz przyrządu  odsysającego. Obecnie według opini większości specjalistów metoda ta (wibracyjna kaniula) w połączeniu z techniką tumescent (w miejscowym znieczuleniu) jest najefektywniejszą i nabezpieczniejszą metodą liposukcji.

Liposukca ultradźwiękowa - UAL(ultrasonic-assisted liposuction)

Metoda ta polega na zastosowaniu w celu odsysania tłuszczu kaniuli, która wytwarza ultradźwięki. Energia ta odziaływuje na błony komórek tłuszczowych rozpuszczając je. Najczęściej technikę tą stosuje sie w częściach ciała jak np. górna część pleców.

Zaletą liposukcji ultradźwiękowej jest zdolność do przenikania tkanek zawierających więcej tkanki łącznej, możliwość zastosowania tej metody przy powtórnych zabiegach liposukcji oraz mniejsza utrata krwii podczas zabiegu. Przy niewłaściwym wykonywaniu tej metody grozi ryzyko oparzenia skóry. Samo odsysanie tkanki tłuszczowej przebiega podobnie jak w powyższych metodach. Bardzo dobrym wariantem jest połącznie tej metody z metodą tumescent, co jednak ze względu na wyskokie koszty techniki ultradźwiękowej jest rzadko wybierane.

Nazwa liposukcja ultradźwiękowa może być też mylona z nieinwazyjnym sposobem usuwania tłuszczu E - UAL external ultrasonic - assisted liposuction, która to polega na działaniu energiii ultradźwięków z zewnątrz, bez przerwania ciągłości skóry pacjenta. Komórki tłuszczowe są w ten sposób niszczone energią ultradźwięków a dzięki  procesom metabolicznym weliminowane z organizmu. Przykładem stosowanego w tej technice urządzenia jest  Ultracontour oraz Ultrashape. Należy pamiętać, że nie jest to jednak metoda liposukcji, nie dochodzi tu bowiem od odsysania tłuszczu.

Liposukcja laserowa

Inaczej zwana laserową lipolizą. W metodzie tej stosowane są kaniule o średnicy 1 - 2 mm., które emitują promień laserowy. Ruchy kaniuli do przodu i do tyłu powodują oddziaływanie energii laserowej na komórki tłuszczowe rozkładając je i umożliwiając ich usuwanie. Laser odziaływuje też na warstwę podskórną obkurczając włókna kolagenowe.  

W wypadku małych obszarów zabiegowych tkanka tłuszczowa już w konsystencji płynnej nie jest odsysana lecz drogą przemian metabolicznych  etapowo wchłania się w organizmie. Jeżeli zaś zabieg obejmuje większy obszar ciała wówczas rozbita laserem tkana tłuszczowa jest delikatnie odsysana. Zależnie od rodzaju użytego lasera rozrózniamy liposukcję  Smart Lipo oraz  Cool Lipo. W wielu klinikach stosuje połącznie metody laserowej i wibracyjnej liposukcji (do odssawania tkanki tłuszczowej stosuje się wibracyną kaniulę połączoną z urządzeniem odsysającym).

We wszystkich metodach liposukcyjnych istotną kwestia jest średnica stosowanych kaniuli. Szersze kaniule co prawda umożliwiają odsysanie większej ilości tłuszczu skracając czas trwania zabiegu, ale też powodują powstanie większych nierówności i nieregularności. Dlatego też powszechniej stosuje się kaniule o mniejszej średnicy ponieważ są uważane za delikaniejsze.

Przy liposukci ambulatoryjnej przeprowadzanej w znieczuleniu miejscowym nie jest wskazane usuwanie większej ilości tkanki tłuszczowej na raz, ale rozdzielenie jej na kilka osobnych spotkań zabiegowych. Odsysanie większej ilości tłuszczu wiąże się z ryzykiem omdlenia, odwodnienia. Dochodzi bowiem do znacznej utraty witamin i mikroelementów co w konsekwencji może prowadzić do wstrząsu hipowolemicznego. Liposukcja  więcej niż 5 litrów tkanki tłuszczowej powinna być wykonywana metodą mokrą w całkowitym znieczuleniu z odpowiednio długą hospitalizacją (minimalnie 1 - 2 dni), w czasie której muszą być uzupełnione  płyny ustrojowe.

Znieczulenie

Liposukcja może być wykonywana w znieczuleniu ogólnym, częściowym lub przy pomocy opisanej powyżej metody tumescent.

stosowane jest w przypadku małego obszaru zabiegowego. Pod skórę wprowadzany jest roztwór środka znieczulającego.

Przy metodzie tumescent stosuje się bardzo rozcieńczony środek znieczulający. Zaletą tej metody jest długotrwałe działanie znieczulające  dzięki powolnemu wchłanianiu się antyseptyku. W tkankach z obkurczonym naczyniami krwionośnymi (działaniem adrenaliny), środek znieczulający wchłania się pomału dzięki czumu, nie jest przekraczany  dopuszczalny jego poziom w krwii pacjenta. Wadą metody może być  szkodliwe działanie lidokainy. Pacjent może też odczuwać nieprzyjemne wrażenia podczas wstrzykiwania analgetyku.

Pacjent jest uśpiony podczas twania zabiegu. Działanie przeciwbolowe środka znieczulaącego trwa tylko w czasie zabiegu, po operacji zaś trzeba podać pacentowi analgetyki. Wybór rodzaju środka przeciwbólowego zależy od zakresu liposukcji. Minimalnie 6 godzin przed narkozą pacjent powinien powstrzymać się od spożywania pokarmów i napojów oraz palenia tytoniu. Trzeba jednak uświadomić sobie, że znieczulenie ogólne jest poważną ingerencją medyczną w ludzkim organizmie niosącą oczywiste ryzyka. Liposukcja w znieczuleniu ogólnym przebiega z zastosowaniem metody wet lub super wet, roztwór w większości przypadków nie zawiera anestetyków.

Instrumenty i narzędzia używane podczas liposukci

Pompa infiltracyjna: jest połączona z systemem węży wiodących roztwór pod skórę.

Przyrząd odsysający: jest połączony z kaniulą liposukcyjną, umożliwia właściwe odsysanie tłuszczu. Oba te  urządzenia mogą być połączone w jedno np. Vacuson LP 60, które wytwarza  energię wibracyjną dla kaniuli.

Kaniule liposukcyjne: mogą mieć średnice od 2 - 4 mm. (w niektórych przypadkach i 6 mm.), różne długości oraz kształty. Końcowki kaniuli mogą być zaokrąglone lub w kształcie tępego dłuta. Każdy typ kaniuli ma swoje zastosowanie w zależności od typu zabiegu i metody. Istnieją także kaniule wibracyne, wytwarzające ultradźwięki lub swiatło laserowe.

Naczynia i pojemniki na odsysany tłuszcz: są przejrzyste, aby można było kontrolować ilość odessanego tłuszczu oraz ewentualne domieszki krwii.

Przed liposukcją

W czasie pierwszej konsultacji chirurg dokładnie objaśni pacjentowi przebieg operacji wybierając najwłaściwszą dla niego  technikę. Razem z lekarzem pacjent identyfikuje zlokalizowane  na jego ciele zasoby tłuszczu. Oceniony też zostaje stan skóry. Klient powinien dokładnie i otwarcie przedyskutować z lekarzem cele i oczekiwane efekty zabiegu. We swych oczekiwaniach pacjent powiniem zachować  realizm. Również i chirurg powinien być szczery w stosunku do pacenta opisując mu wszystkie możliwe rozwiązania, a także ryzyka i komplikacje, które wiążą się  z poszczególnnymi metodami zabiegowymi. Przede wszystkim znacznym ryzykiem i obciążeniem dla organizmu jest znieczulenie ogólne, szczególnie w przypadku współtowarzyszących chorób serca i naczyń krwionośnych. Znane są  przypadki cięższych komplikacji w czasie operacji takie jak: niewydolność serca z nadmiernego obciążenia wprowadzanymi płynami, reakcje alergiczne na środki znieczulające, czy też nawet przypadki śmiertelne. Dlatego też powinno się być szczególnie ostrożnym w przypadkach obecności w wywiadzie chorobowym pacjenta:

Dokładna instrukcja powinna też dotyczyć jedzenia, picia przyjmowania leków i witamin przed operacją. Niekóre bowiem leki takie jak np. aspiryna, Alnagon czy Mironal, mogą wpływać na krzepliwość krwi i powodować nadmierne krwawienie w czasie operacji. Rówież na trzy tygodnie przed planowaną operacją nie powinna się  u pacjenta pojawić żadna wirusowa infekcja czy przeziębienie. O wszelkich chorobach i dolegliwościach powinien powiadomić pacjent swojego chirurga. W przypadku palenia przez klienta tytoniu powinno się zaprzestać minimum na dwa tygodnie przed operacją i 2 tyg. po niej.  

Przebieg liposukcji

Operacja w zależności od rozleglości, typu znieczulenia, ilości usuwanej tkanki tłuszczowej  trwa od godziny do pięciu godzin. Przed operacją na ciele pacjenta wyznaczane są miejsca liposukcji. Oznaczanie odbywa się w pozycji stojącej po to aby było widać właściwie anatomiczne kształty i rozłożenie tkanki tłuszczowej. Na sali operacyjnej lub w warunkach ambulatoryjnych oznaczone miejsce na ciele pacjenta jest dokładnie dezynfekowane i zabezpieczone sterylnymi chustami, aby nie doszło do infekcji.

Do  miejsca przygotowanego do  liposukcji wprowadzany jest roztwór (z wyjątkiem suchej techniki). Skład płynu jest uzależniony od metody zabiegowej: ze środkiem miejscowo znieczulającym w metodzie tumescent, a bez niego ale w narkozie w wet technice. Roztwór jest aplikowany z butli infuzyjnej, która połączona jest systemem rurek z igłą. Aby cały obszar był równomiernie wypełniony płynem, igła jest wbijana pod skórę kilkakrotnie. Wpuszczanie cieczy powinno odbywać się wolno, aby ciało pacenta zdążyło się przystosować, oraz w odpowiedniej ilości, aby tkanka tłuszczowa mogła być odpowiednio odessana. Aplikacja roztworu jest możliwa dzięki specjalnej pompie. Zastosowanie miejscowej anestezji wydłuża czas zabiegu o około 40 - 60 min., gdyż trzeba czekać aż zacznie działać znieczulenie.

Następnym etapem jest najważniejsza faza liposukcji: odsysanie tkanki tłuszczowej, ktora trwa około 40 min. Chirurg wykonuje skalpelem 2 - 3 nacięcia w jednym miejscu odsysania. Przez cięcie które ma długość około 3 - 6 mm, pod skórę wprowadzana jest kaniula, którą będzie odsysana tkanka tłuszczowa. Ruchy kaniuli odbywają się w kierunku od dołu na górę tak, aby nie została uszkodzona warstwa mięśniowa oraz skóra. Ruchy muszą być powolne i delikatne. W czasie trwania zabiegu kaniule mogą być w zależności od potrzeb wymieniane. Najtrudniejszą częścią zabiegu jest odsysanie tłuszczu z okrajów danego obszaru. Odessana tkanka tłuszczowa, zgromadzana jest z specjalnym pojemniku. Ma ona barwę brzoskwiniwą ponieważ jest zmieszna z krwią. Chirurg w czasie trwania zabiegu obserwuje wygląd zgromadzanego materiału oraz barwę, oceniając ilość krwawienia. Pod koniec zabiegu, nacięcia są zszywane i zabzpieczne przed infekcją wyjałowionymi chustami. W niktórych klinikach te małe nacięcia nie są szyte, ale ich okraje są zbliżane specjalnymi steri stripami, które umożliwiają wolne wypływanie resztek roztworu  tumiscencyjnego i płynu tkankowego. Zaraz po zakończeniu zabiegu pacjent jest ubierany w odzież uciskową, która w nektórych klinikach jest szyta na miarę indywiualnego pacjenta. Działa ona prfilaktycznie przeciw obrzękom, komplikacjom zakrzepowo - zatarowym oraz przyśpiesza procesy gojenia. Wyciekanie płynów z miejsca liposukcji może utrzymywać się od 8 - 10 h. Pacjenci są zaopatrywani w specjalne podkłady, które chronią przed zabrudzeniem. Poprawa efektów zabiegu czy powtórna liposukcja są możliwe najwcześniej po upływie 6 miesięcy.

Czy jesteś odpowiednim kandydatem do liposukcji?

Najważniejszą kwestią jest mieć realne oczekiwania w stosunku do efektów zabiegu. Najlepszymi kandydatami do liposukcji są osoby posiadające nie dające się usunąć ćwiczniami ani dietą złogi tłuszczowe w problematycznych partiach ciała, ale bez nadwagi. Potencalny pacjent powinien być fizycznie i psychicznie zdrowy. Górna granica wiekowa nie jest definitywnie wyznaczona, jednakże u osób z mniejszą elastycznościa skóry (po 40 około roku życia) efekty liposukcji prawdopodobnie nie będą już tak zadowalające jak u osób z jendrniejszą skórą. W sytuacjach zmniejszonej elastyczności skóry poleca się połącznie liposukcji z operacją plastyczną, podczas której usuwane są nadmiene fałdy skóry.

Liposukcja nie powinna być wykonywana w okraślonych partiach  ciała. Bezwzględnie przeciwwskazane jest  wykonywanie tego zabiegu  na dolnej połowie pośladków. Ze względu na kwestie anatomiczne nie poleca się wykonywać jej w obszarze pleców. Również rejony ciała gdzie znajduje się nadmiar skóry nie jest najlepszym miejscem do tego zabiegu.

Liposukcja jest wyjątkowo ryzykownym zabiegiem dla pacjentów z problemami zdrowotnymi, szczególnie z cukrzycą, chorobami serca, płuc, niewydolnością krążenia, lub dla tych osób, które w nieodległej przeszłości przeszły inną operację w pobliżu miejsca planowanej liposukcji.

Po liposukcji

Po zabiegu z rany odcieka jeszcze część płynu infiltracyjnego i płynu tkankowego. Ciecze te mogą być zabarwione krwią, co nie powinno budzić niepokojów pacjenta. Po około 10 h wyciekanie płynu powinno samoistnie ustać. W niektórych klinikach zakładane są na kilka dni specjane, małe dreny odprowadzające roztwór.

Po zabiegu pacjent ubierany jest w specjalną odzież uciskową, która ma zabezpieczać przed komplikacjami zakrzepowo - zatorowymi, obrzękami                    i poprawiać jakość skóry. Ubranie uciskowe nie jest zdejmowane z ciała pacjenta w ciągu pierwszych 24 h. Posiada ona specjalne otwory pozwalające pacjetowi korzystanie z toalety. Po mniej więcej dobie  może być zciągnięta na 1-2 h dziennie (w razie konieczności można ją wyprać). Okres stosowania tej odzieży jest uzależniony od doświadczeń danej placowki, najczęściej jednak jest to okres około 2-3 tygodni (włącznie z nocami).

Kwestią sporną jest wykonywanie po zabiegu masaży, tzw. wałkowania. Nektórzy chirurgowie tego nie polecają, inni zaś radzą wykonywać masaże 3 x dziennie, masując miejsce po liposukcji około 20 sek. specjalnym wałeczkiem.

Przy metodzie tumescent pacjent może już w 2-3 dobie po operacji wrócić do pracy zawodowej. Natomiast nie poleca się po zabiegu liposukcji prowadzenia pojazdów mechanicznych. Powrót do uprawiania sportów jest możliwy dopiero po około 2 tyg. po zabiegu. Rana na liposukcji jest zakryta mniej więcej 5-6 dni sterylnymi stripami. W większości przypadków nie jet konieczne stosowanie środków przeciwbolowych po opieracji. Przy ewentualnych dolegliwościach bólowych wystarczające jest podanie 1-2 tabletek ibuprofenu. Specyficznym miescem liposukcji jest brzuch. Mięśnie proste brzucha sa stosunkowo silnie połączone nerwami czuciowymi z powłokami brzusznymi. W czasie liposukcji przeprowadzanej w znieczuleniu miejscowym, odsysana jest nie tylko tkanka tłuszczowa ale i środek znieczulający dlatego też pod koniec zabiegu pacjent może odczuwać nieprzyjemny ból. Dodatkowo ruchy kaniuli pociągają za wyżej wymienione nerwy czuciowe, których ze względu na przebieg w mięśniach nie da się znieczulić, co jeszcze bardziej wzmaga odczucia bólowe. Przy znieczuleniu ogólnym hospitalizacja trwa od 1 do 2 dni a czas noszenia ubrań uciskowych  8 do 12 tyg. Ponowne uprawianie sportów zaś jest możliwe dopiero po 4 tygodniach. Okres noszenia bielizny uciskowej jest różnorodny w zależności od zastosowanej metody liposukcji, stanu skóry, ilości usuwanego tłuszczu, rozegłości zabiegu i w końcu od  dośwadczeń danego lekarza czy kliniki.

Aktywacja pacjenta po liposukcji w znieczuleniu ogólnym powinna zacząć się jak najszybciej po zabiegu, od prostych ćwiczeń kończyn dolnych, pionizacji i wstania z łóżka oraz kroków po pokoju. Wszystkie te czynności należą to tzw. profilaktyki zakrzepowo - zatorowej. Obecność i wielkość obrzęku jest kwestią indywidualną, ale w większości przypadków pacjent może czuć szywność, ból czy pieczenie. W zależności od praktyk danej placówki lekarz może po zabiegu zaordynować antybiotyki w celu przeciwdziałania możliwym zakażeniom. Pacjentom poleca się też stosowanie środków takich jak Wobenzym, które wpływająna poprawę odporności organizmu. Obrzęki znikają po około 7 -10 dniach. Szwy jeżeli były zakładane, wówczas ich usunięcie ma miejsce po tygodniu od operacji. Klient może też  odczuwać  pieczenie w miejsce obrzęku, które jednak mija po około 3 tygodniach. Gojenie blizny natomiast, jest procesem długofalowym i zależy od indywidualnych tendencji pacjenta.

Pacjent nie może oczekiwać, że bezpośrednio po zabiegu będzie wyglądał dobrze i że od razu będzie widać efekty liposukcji. Nowoczesne techniki zabiegowe są bezpieczniejsze i łagodniejsze dla organizmu, ale i tak  dolegliwości bólwe lub swędzenie mogą być odczuwane nawet kilka tygodni po zabiegu. Ostateczny efekt zabiegu będzie widoczny po 2-3 miesiącach, a w wyjątkowych przypadkach po okresie  pół roku. W czasie trwania rekonwalescencji po zabiegu, lekarz może zalecić wizyty kontrolne, aby można było osądzić czy nie pojwiły się nieoczekiwane komplikacje. Należy pamiętać, że pacjentom po liposukcji nie poleca się opalania przez około 3-6 miesięcy. Do  momentu gdy blizna nie wybieleje powinno się przyklejać na bliznę plaster lub stosować kremy z wysokim filtrem ochronnym.

Komplikacje liposukcji

Podobnie jak w przypadku innych zabiegów operacynych  i wyniku liposukcji może dojść do  komplikacji. Nie występują one często, ale chirurg jest zobowiązany poinformować pacjenta o ryzyku ich wystąpienia. Do powikłań może dochodzić szczególnie u pacjentów o obniżonej zdolności do regeneracji. Dolegliwości w czasie rekonwalescenci mogą być też wynikiem nie stosowania się do zaleceń i instrukcji lekarza prowadzącego (korzystanie z solarium, uprawianie sportów itd.)

W wyjątkowych sytuacjach mogą się pojawić następujące komplikacje:

Należy pamiętać, że liposukcja co prawda jest zabiegiem chirurgii estetycznej, ale bardzo istotne jest przestrzeganie zalecień lekarza prowadzącego, który radzi jak zachowywać się po zabiegu. Pacjent natomiast powinien informować lekarza o wszelkich swoich chorobach i dolegliwościach. Jeżeli liposukcja jest przeprowadzana przez doświadczonego chirurga, ryzyko komplikacji jest niskie a efekt może być zagwarantowany. Bardziej ryzykowny może być zabieg liposukcji większych rejonów ciała wykonywany w jednym zabiegu, oraz łącznie odsysania tłuszczu z innymi zabiegami chirurgii plastycznej.

Finansowanie liposukcji

Liposukcja jest zabiegiem estetycznym. Nie istnieją wskazania medyczne do jej wykonania, dlatego też nie może być finansowana z ubezpiecznia zdrowotnego. Po zabiegu lekarz nie może też pacjentowi wystawić zwolnienia chorobowego, dlatego na czas trwania zabiegu i na okres rekonwalescencji trzeba wziąć urlop.

Kiedy widać dfekty liposukcji

Już po około tygodniu od zabiegu można obserwować znaczną różnicę w wyglądzie ciała. Efekt będzie natomiast jeszcze lepiej widoczny po ustąpieniu obrzęku czyli po 4-6 tygodniach. Jeżeli oczekiwania pacjenta co do wyniku zabiegu są realistyczne, będzie on mile zaskoczony. Zmianę kształtów ciała będzie szczególnie dobrze widać w mniejszych rozmiarach odzieży. Pacjent powienien jednak pamiętać, że jedynie trwała zmiana diety i wykonywanie odpowiednich ćwiczeń fizycznych mogą zagwarantować długotrwałe utrzymanie się efektu.